“Lý thuyết Con Ngựa Chết” là một ẩn dụ châm biếm minh họa cách một số cá nhân, tổ chức hoặc quốc gia xử lý các vấn đề hiển nhiên, không thể giải quyết. Thay vì chấp nhận thực tế, họ bám víu vào việc biện minh cho hành động của mình.

Ý tưởng cốt lõi rất đơn giản: nếu bạn nhận ra mình đang cưỡi một con ngựa chết, điều hợp lý nhất cần làm là xuống ngựa, tiến lên và tìm một con ngựa khác.

Tuy nhiên, trên thực tế, điều ngược lại thường xảy ra. Thay vì từ bỏ con ngựa chết, mọi người thực hiện các hành động như:

• Mua một cái yên mới cho con ngựa.
• Cải thiện chế độ ăn của con ngựa, dù nó đã chết.
• Thay đổi người cưỡi thay vì giải quyết vấn đề thực sự.
• Sa thải người chăm sóc ngựa và thuê người mới, hy vọng kết quả sẽ khác.
• Tổ chức các cuộc họp để thảo luận cách tăng tốc độ cho con ngựa chết.
• Thành lập các ủy ban hoặc nhóm đặc nhiệm để phân tích vấn đề con ngựa chết từ mọi góc độ. Những nhóm này làm việc hàng tháng, biên soạn báo cáo, và cuối cùng đi đến kết luận hiển nhiên: con ngựa đã chết.
• Biện minh cho nỗ lực bằng cách so sánh con ngựa với các con ngựa chết khác, kết luận rằng vấn đề là do thiếu huấn luyện.
• Đề xuất các chương trình huấn luyện cho con ngựa, nghĩa là tăng ngân sách.
• Tái định nghĩa khái niệm “chết” để tự thuyết phục rằng con ngựa vẫn còn tiềm năng.

Bài học:

Lý thuyết này làm nổi bật cách nhiều người và tổ chức thích phủ nhận thực tế, lãng phí thời gian, nguồn lực và công sức vào những giải pháp không hiệu quả thay vì thừa nhận vấn đề ngay từ đầu và đưa ra các quyết định thông minh, hiệu quả hơn.